De kostenvraag en de veranderende automobielmarkt

Lars Thomsen, trendwatcher en oprichter van de denktank ‘future matters’ en lid van de Raad van Bestuur van Juice Technology AG, geeft inzicht in de huidige ontwikkelingen op de markt voor elektrisch rijden. Zijn conclusie: elektrisch rijden zit nog steeds in de lift, ook al lijkt de markt momenteel instabiel.

De huidige instabiliteit van de automarkt, vooral in Europa, is te wijten aan marktverstoringen als gevolg van covid, problemen met de toeleveringsketen, stijgende energieprijzen, angst voor recessie en inflatie, leveringsproblemen en veranderingen in de randvoorwaarden voor overheidssubsidies. De inzinking van de vraag in de eerste helft van het jaar, vooral bij BEV's, was echter slechts tijdelijk en is niet ongebruikelijk wanneer het subsidiestelsel wordt gewijzigd.

Totale eigendomskosten is het toverwoord

De gangbare mening dat elektrische auto's duurder zijn dan auto's met een verbrandingsmotor is niet waar. De elektrische variant presteert bijna altijd beter dan de variant met verbrandingsmotor – zelfs bij hoge elektriciteitsprijzen en lage brandstofprijzen. Doorslaggevend voor de vraag welk voertuigmodel voordeliger is, is niet de aankoopprijs, maar de totale kosten over de hele levensduur.

De totale eigendomskosten (total cost of ownership, TCO), die niet alleen rekening houden met de aankoopprijs en de bedrijfskosten, maar ook met de afschrijving, vaste kosten zoals verzekering en motorrijtuigenbelasting en onderhoudskosten, tonen de werkelijke kosten van een voertuig. Volgens de Duitse automobielclub ADAC hebben BEV's in de meeste voertuigklassen een duidelijk voordeel ten opzichte van voertuigen met een verbrandingsmotor. Qua kosten zijn ze nog steeds niet altijd concurrerend in de mini- en compacte klasse, maar met het oog op de toekomstige doorverkoopwaarden en het snel groeiende voordelige aanbod in deze klassen, komt daar nu ook verandering in.

Hogere en luxeklasse tot nu toe in beeld

Tot nu toe hebben de gevestigde autofabrikanten zich vooral gericht op de populaire SUV's en de luxeklasse, die een hoger rendement bieden en waarvan de klantenkring minder prijsgevoelig is. Vanaf het begin lag de focus bij de elektrische aandrijvingen op de hogere klasse, omdat nieuwe technologieën hier fundamenteel concurrerender zijn. Bovendien zorgt de stijging van de kosten van energie, grondstoffen en elektronische componenten ervoor dat de marges krimpen en dat, als er een tekort aan chips is, de quota verschuiven naar meer winstgevende producten.

Maar vooral auto's uit de mini- en compacte klasse, ongeacht het type aandrijving, worden gezien als instapmodel en zijn interessant voor de massa. Als we kijken naar de klassieke marktontwikkeling, gaan we nu van de introductiefase naar de groeifase. De doelgroep wordt breder, de vraag naar functiegerichte voertuigen groter.

China als profiteur en aanjager van de ontwikkeling op de wereldmarkten

In Europa blijft het aanbod van betaalbare kleine en middelgrote BEV's dus achter. Dat is gunstig voor de markttoegang van talloze Chinese en andere Aziatische fabrikanten van elektrische auto's. Met name op de markt voor gezins- en forensenauto's tot 30.000 euro vormen de nieuwe Chinese modellen een aanbod waarvoor voorheen nauwelijks alternatieven van de gevestigde fabrikanten bestonden.

Vanaf de middenklasse hebben elektrische auto's enorme prijsvoordelen ten opzichte van benzineauto's – zelfs als de benzineprijs zou dalen tot 1,50 euro. Hier zien we nu het omslagpunt waarop e-auto's qua totale eigendomskosten goedkoper zijn dan auto's met een verbrandingsmotor, ook in het segment van kleine en middenklasseauto's.

Uiterlijk in 2030 zal bijna de hele markt voor nieuwe auto's volledig elektrisch zijn. Vooral de intrede van de Chinezen op de Europese markt zal het aandeel van volledig elektrische auto's in deze markten opdrijven tot meer dan 45 procent van de nieuwe registraties in 2025. Dat zal de druk op gevestigde fabrikanten verhogen om concurrerende modellen in het segment van kleine en middenklaseauto's te ontwikkelen en aan te bieden.

De trend naar elektrisch rijden zet onverminderd door

In de komende jaren zullen er dus steeds meer betaalbare modellen voor de brede masse op de markt komen. Elektrisch rijden zal hierdoor niet alleen in termen van totale kosten, maar ook in termen van aankoopprijs aanzienlijk concurrerender worden dan conventionele aandrijvingen. De trend blijft dus positief en het volgende belangrijke omslagpunt ligt binnen handbereik, wanneer emissievrij rijden in alle segmenten zal doordringen.